Other Translations: Deutsch , English , Lietuvių kalba
From:
Saṁyutta Nikāya 12.61 Zbiór połączonych mów - 12
7. Mahāvagga 7. Wielki rozdział
Assutavāsutta Mowa o niepouczonych
Evaṁ me sutaṁ—Oto com usłyszał –
ekaṁ samayaṁ bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme … pewnego razu Błogosławiony przebywał niedaleko miasta Sāvatthi w klasztorze Anāthapiṇḍiki w gaju Jety.
“assutavā, bhikkhave, puthujjano imasmiṁ cātumahābhūtikasmiṁ kāyasmiṁ nibbindeyyapi virajjeyyapi vimucceyyapi. Mnisi, niepouczony, pospolity człowiek mógłby się nie przywiązywać do tego ciała złożonego z czterech głównych elementów, mógłby wyczerpać doń żądzę, mógłby być od niego wyswobodzony.
Taṁ kissa hetu? Jaka jest tego przyczyna?
Dissati, bhikkhave, imassa cātumahābhūtikassa kāyassa ācayopi apacayopi ādānampi nikkhepanampi. Ponieważ zdaje mu się, że to ciało złożone z czterech głównych elementów zwiększa się i zmniejsza, że przybiera się je i odkłada.
Tasmā tatrāssutavā puthujjano nibbindeyyapi virajjeyyapi vimucceyyapi. Dlatego ten niepouczony, pospolity człowiek mógłby się nie przywiązywać do tego ciała złożonego z czterech głównych elementów, mógłby wyczerpać doń żądzę, mógłby być od niego wyswobodzony.
Yañca kho etaṁ, bhikkhave, vuccati cittaṁ itipi, mano itipi, viññāṇaṁ itipi, tatrāssutavā puthujjano nālaṁ nibbindituṁ nālaṁ virajjituṁ nālaṁ vimuccituṁ. Jednak, mnisi, do tego, co zwie się »umysłem«, a także »rozumem«, a także »świadomością« – niepouczony, pospolity człowiek nie potrafi być do niego nieprzywiązanym, nie potrafi wyczerpać doń żądzy, nie potrafi być od niego wyswobodzonym.
Taṁ kissa hetu? Jaka jest tego przyczyna?
Dīgharattañhetaṁ, bhikkhave, assutavato puthujjanassa ajjhositaṁ mamāyitaṁ parāmaṭṭhaṁ: Ponieważ przez bardzo długi czas tenże niepouczony, pospolity człowiek skłaniał się ku niemu, uwielbiał go i ulegał mu, myśląc:
‘etaṁ mama, esohamasmi, eso me attā’ti. »To moje, tym jestem, to jest moje ‘ja’«.
Tasmā tatrāssutavā puthujjano nālaṁ nibbindituṁ nālaṁ virajjituṁ nālaṁ vimuccituṁ. Dlatego tenże niepouczony, pospolity człowiek nie potrafi być do niego nieprzywiązanym, nie potrafi wyczerpać doń żądzy, nie potrafi być od niego wyswobodzonym.
Varaṁ, bhikkhave, assutavā puthujjano imaṁ cātumahābhūtikaṁ kāyaṁ attato upagaccheyya, na tveva cittaṁ. Byłoby lepiej, gdyby niepouczony, pospolity człowiek uznał za własne »ja« to ciało złożone z czterech głównych elementów, a nie swój umysł.
Taṁ kissa hetu? Jaka jest tego przyczyna?
Dissatāyaṁ, bhikkhave, cātumahābhūtiko kāyo ekampi vassaṁ tiṭṭhamāno dvepi vassāni tiṭṭhamāno tīṇipi vassāni tiṭṭhamāno cattāripi vassāni tiṭṭhamāno pañcapi vassāni tiṭṭhamāno dasapi vassāni tiṭṭhamāno vīsatipi vassāni tiṭṭhamāno tiṁsampi vassāni tiṭṭhamāno cattārīsampi vassāni tiṭṭhamāno paññāsampi vassāni tiṭṭhamāno vassasatampi tiṭṭhamāno, bhiyyopi tiṭṭhamāno. Ponieważ można spostrzec, jak to ciało złożone z czterech głównych elementów pozostaje stabilne przez rok, przez dwa lata, przez trzy, przez cztery lata, przez pięć lat, przez dziesięć lat, przez dwadzieścia lat, przez trzydzieści lat, przez czterdzieści lat, przez pięćdziesiąt lat, przez sto lat, a nawet dłużej.
Yañca kho etaṁ, bhikkhave, vuccati cittaṁ itipi, mano itipi, viññāṇaṁ itipi, taṁ rattiyā ca divasassa ca aññadeva uppajjati aññaṁ nirujjhati. Jednak, mnisi, co do tego, co zwie się »umysłem«, a także »rozumem«, a także »świadomością« – dniami i nocami pojawia się jako coś innego, a zanika jako coś zupełnie innego.
Seyyathāpi, bhikkhave, makkaṭo araññe pavane caramāno sākhaṁ gaṇhati, taṁ muñcitvā aññaṁ gaṇhati, taṁ muñcitvā aññaṁ gaṇhati; Tak jak, mnisi, przechodząca przez dżunglę małpa, która łapie się gałęzi, puściwszy jedną, łapie się kolejnej, puszcza kolejną, łapiąc się następnej.
evameva kho, bhikkhave, yamidaṁ vuccati cittaṁ itipi, mano itipi, viññāṇaṁ itipi, taṁ rattiyā ca divasassa ca aññadeva uppajjati aññaṁ nirujjhati. Dlatego, mnisi, co do tego, co zwie się »umysłem«, a także »rozumem«, a także »świadomością« – dniami i nocami pojawia się jako coś innego, i zanika jako coś zupełnie innego.
Tatra, bhikkhave, sutavā ariyasāvako paṭiccasamuppādaṁyeva sādhukaṁ yoniso manasi karoti: Tutaj, mnisi, pouczony człowiek, uczeń Szlachetnych, należycie i odpowiednio kieruje umysł na współzależne powstawanie:
‘iti imasmiṁ sati idaṁ hoti, imassuppādā idaṁ uppajjati; »Gdy to istnieje, tamto jest, z powstaniem tego, tamto powstaje,
imasmiṁ asati idaṁ na hoti, imassa nirodhā idaṁ nirujjhati—gdy to nie istnieje, tamtego nie ma, z ustaniem tego, tamto ustaje,
yadidaṁ avijjāpaccayā saṅkhārā; a mianowicie: zależne od niewiedzy – wytworzenie,
saṅkhārapaccayā viññāṇaṁ …pe… zależna od wytworzenia – świadomość, (...).
evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. W ten sposób powstają wszystkie te pokłady cierpienia.
Avijjāya tveva asesavirāganirodhā saṅkhāranirodho; Wraz z całkowitym wyczerpaniem i ustaniem niewiedzy, wytworzenie ustaje,
saṅkhāranirodhā viññāṇanirodho …pe… z ustaniem wytworzenia, świadomość ustaje, (...).
evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hotī’ti. W ten sposób ustają wszystkie te pokłady cierpienia«.
Evaṁ passaṁ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako rūpasmimpi nibbindati, vedanāyapi nibbindati, saññāyapi nibbindati, saṅkhāresupi nibbindati, viññāṇasmimpi nibbindati; Dostrzegając w ten sposób, o mnisi, pouczony człowiek, uczeń Szlachetnych, nie przywiązuje się do formy materialnej ciała, nie przywiązuje się do odczuć, nie przywiązuje się do rozpoznań, nie przywiązuje się do wytworzeń umysłowych, nie przywiązuje się do świadomości.
nibbindaṁ virajjati, virāgā vimuccati, vimuttasmiṁ vimuttamiti ñāṇaṁ hoti. Nieprzywiązany wyczerpuje żądzę, z wyczerpaniem żądzy zostaje wyzwolony, z wyzwoleniem ma poznanie wyzwolenia.
‘Khīṇā jāti, vusitaṁ brahmacariyaṁ, kataṁ karaṇīyaṁ, nāparaṁ itthattāyā’ti pajānātī”ti. Pojmuje, że: »Odradzanie zostało zakończone, święte życie zostało dopełnione, to, co należało zrobić, zostało zrobione, nie będzie kolejnego stawania się«.
Paṭhamaṁ. Pierwsza.