Buddhavaṁsa
26. Kassapabuddhavaṁsa
“Koṇāgamanassa aparena,
Sambuddho dvipaduttamo;
Kassapo nāma gottena,
Dhammarājā pabhaṅkaro.
Sañchaḍḍitaṁ kulamūlaṁ,
bahvannapānabhojanaṁ;
Datvāna yācake dānaṁ,
pūrayitvāna mānasaṁ;
Usabhova āḷakaṁ bhetvā,
patto sambodhimuttamaṁ.
Dhammacakkaṁ pavattente,
kassape lokanāyake;
Vīsakoṭisahassānaṁ,
paṭhamābhisamayo ahu.
Catumāsaṁ yadā buddho,
loke carati cārikaṁ;
Dasakoṭisahassānaṁ,
dutiyābhisamayo ahu.
Yamakaṁ vikubbanaṁ katvā,
ñāṇadhātuṁ pakittayi;
Pañcakoṭisahassānaṁ,
tatiyābhisamayo ahu.
Sudhammā devapure ramme,
tattha dhammaṁ pakittayi;
Tīṇikoṭisahassānaṁ,
devānaṁ bodhayī jino.
Naradevassa yakkhassa,
apare dhammadesane;
Etesānaṁ abhisamayā,
gaṇanāto asaṅkhiyā.
Tassāpi devadevassa,
eko āsi samāgamo;
Khīṇāsavānaṁ vimalānaṁ,
santacittāna tādinaṁ.
Vīsabhikkhusahassānaṁ,
tadā āsi samāgamo;
Atikkantabhavantānaṁ,
hirisīlena tādinaṁ.
Ahaṁ tadā māṇavako,
jotipāloti vissuto;
Ajjhāyako mantadharo,
tiṇṇaṁ vedāna pāragū.
Lakkhaṇe itihāse ca,
sadhamme pāramiṁ gato;
Bhūmantalikkhakusalo,
katavijjo anāvayo.
Kassapassa bhagavato,
ghaṭīkāro nāmupaṭṭhāko;
Sagāravo sappatisso,
nibbuto tatiye phale.
Ādāya maṁ ghaṭīkāro,
upagañchi kassapaṁ jinaṁ;
Tassa dhammaṁ suṇitvāna,
pabbajiṁ tassa santike.
Āraddhavīriyo hutvā,
vattāvattesu kovido;
Na kvaci parihāyāmi,
pūresiṁ jinasāsanaṁ.
Yāvatā buddhabhaṇitaṁ,
navaṅgaṁ jinasāsanaṁ;
Sabbaṁ pariyāpuṇitvāna,
sobhayiṁ jinasāsanaṁ.
Mama acchariyaṁ disvā,
sopi buddho viyākari;
‘Imamhi bhaddake kappe,
ayaṁ buddho bhavissati.
Ahu kapilavhayā rammā,
nikkhamitvā tathāgato;
Padhānaṁ padahitvāna,
katvā dukkarakārikaṁ.
Ajapālarukkhamūle,
nisīditvā tathāgato;
Tattha pāyāsaṁ paggayha,
nerañjaramupehiti.
Nerañjarāya tīramhi,
pāyāsaṁ paribhuñjiya;
Paṭiyattavaramaggena,
bodhimūlamupehiti.
Tato padakkhiṇaṁ katvā,
bodhimaṇḍaṁ anuttaro;
Aparājitaṭṭhānamhi,
bodhipallaṅkamuttame;
Pallaṅkena nisīditvā,
bujjhissati mahāyaso.
Imassa janikā mātā,
māyā nāma bhavissati;
Pitā suddhodano nāma,
ayaṁ hessati gotamo.
Anāsavā vītarāgā,
santacittā samāhitā;
Kolito upatisso ca,
aggā hessanti sāvakā;
Ānando nāmupaṭṭhāko,
upaṭṭhissatimaṁ jinaṁ.
Khemā uppalavaṇṇā ca,
aggā hessanti sāvikā;
Anāsavā santacittā,
vītarāgā samāhitā;
Bodhi tassa bhagavato,
assatthoti pavuccati.
Citto hatthāḷavako ca,
aggā hessantupaṭṭhakā;
Nandamātā ca uttarā,
aggā hessantupaṭṭhikā’.
Idaṁ sutvāna vacanaṁ,
assamassa mahesino;
Āmoditā naramarū,
buddhabījaṁ kira ayaṁ.
Ukkuṭṭhisaddā pavattanti,
apphoṭenti hasanti ca;
Katañjalī namassanti,
dasasahassī sadevakā.
‘Yadimassa lokanāthassa,
virajjhissāma sāsanaṁ;
Anāgatamhi addhāne,
hessāma sammukhā imaṁ.
Yathā manussā nadiṁ tarantā,
Paṭititthaṁ virajjhiya;
Heṭṭhā titthe gahetvāna,
Uttaranti mahānadiṁ.
Evamevaṁ mayaṁ sabbe,
yadi muñcāmimaṁ jinaṁ;
Anāgatamhi addhāne,
hessāma sammukhā imaṁ’.
Tassāpi vacanaṁ sutvā,
bhiyyo cittaṁ pasādayiṁ;
Uttariṁ vatamadhiṭṭhāsiṁ,
dasapāramipūriyā.
Evamahaṁ saṁsaritvā,
parivajjento anācaraṁ;
Dukkarañca kataṁ mayhaṁ,
bodhiyāyeva kāraṇā.
Nagaraṁ bārāṇasī nāma,
kikī nāmāsi khattiyo;
Vasate tattha nagare,
sambuddhassa mahākulaṁ.
Brāhmaṇo brahmadattova,
āsi buddhassa so pitā;
Dhanavatī nāma janikā,
kassapassa mahesino.
Duve vassasahassāni,
agāraṁ ajjha so vasi;
Haṁso yaso sirinando,
tayo pāsādamuttamā.
Tisoḷasasahassāni,
Nāriyo samalaṅkatā;
Sunandā nāma sā nārī,
Vijitaseno nāma atrajo.
Nimitte caturo disvā,
pāsādenābhinikkhami;
Sattāhaṁ padhānacāraṁ,
acarī purisuttamo.
Brahmunā yācito santo,
kassapo lokanāyako;
Vatti cakkaṁ mahāvīro,
migadāye naruttamo.
Tisso ca bhāradvājo ca,
ahesuṁ aggasāvakā;
Sabbamitto nāmupaṭṭhāko,
kassapassa mahesino.
Anuḷā uruvelā ca,
ahesuṁ aggasāvikā;
Bodhi tassa bhagavato,
nigrodhoti pavuccati.
Sumaṅgalo ghaṭikāro ca,
ahesuṁ aggupaṭṭhakā;
Vicitasenā bhaddā ca,
ahesuṁ aggupaṭṭhikā.
Uccattanena so buddho,
vīsatiratanuggato;
Vijjulaṭṭhīva ākāse,
candova gahapūrito.
Vīsativassasahassāni,
āyu tassa mahesino;
Tāvatā tiṭṭhamāno so,
tāresi janataṁ bahuṁ.
Dhammataḷākaṁ māpayitvā,
sīlaṁ datvā vilepanaṁ;
Dhammadussaṁ nivāsetvā,
dhammamālaṁ vibhajjiya.
Dhammavimalamādāsaṁ,
ṭhapayitvā mahājane;
Keci nibbānaṁ patthentā,
passantu me alaṅkaraṁ.
Sīlakañcukaṁ datvāna,
jhānakavacavammitaṁ;
Dhammacammaṁ pārupitvā,
datvā sannāhamuttamaṁ.
Satiphalakaṁ datvāna,
tikhiṇañāṇakuntimaṁ;
Dhammakhaggavaraṁ datvā,
sīlasaṁsaggamaddanaṁ.
Tevijjābhūsanaṁ datvāna,
āveḷaṁ caturo phale;
Chaḷabhiññābharaṇaṁ datvā,
dhammapupphapiḷandhanaṁ.
Saddhammapaṇḍaracchattaṁ,
datvā pāpanivāraṇaṁ;
Māpayitvābhayaṁ pupphaṁ,
nibbuto so sasāvako.
Eso hi sammāsambuddho,
appameyyo durāsado;
Eso hi dhammaratano,
svākkhāto ehipassiko.
Eso hi saṅgharatano,
suppaṭipanno anuttaro;
Sabbaṁ tamantarahitaṁ,
nanu rittā sabbasaṅkhārā.
Mahākassapo jino satthā,
Setabyārāmamhi nibbuto;
Tatthevassa jinathūpo,
Yojanubbedhamuggato”ti.
Kassapassa bhagavato vaṁso catuvīsatimo.