Jātaka
Vīsatinipāta
Mātaṅgavagga
8. Bhallātiyajātaka
Bhallātiyo nāma ahosi rājā,
Raṭṭhaṁ pahāya migavaṁ acāri so;
Agamā girivaraṁ gandhamādanaṁ,
Supupphitaṁ kimpurisānuciṇṇaṁ.
Sāḷūrasaṅghañca nisedhayitvā,
Dhanuṁ kalāpañca so nikkhipitvā;
Upāgami vacanaṁ vattukāmo,
Yatthaṭṭhitā kimpurisā ahesuṁ.
“Himaccaye hemavatāya tīre,
Kimidhaṭṭhitā mantayavho abhiṇhaṁ;
Pucchāmi vo mānusadehavaṇṇe,
Kathaṁ vo jānanti manussaloke”.
“Mallaṁ giriṁ paṇḍarakaṁ tikūṭaṁ,
Sītodakā anuvicarāma najjo;
Migā manussāva nibhāsavaṇṇā,
Jānanti no kimpurisāti ludda”.
“Sukiccharūpaṁ paridevayavho,
Āliṅgito cāsi piyo piyāya;
Pucchāmi vo mānusadehavaṇṇe,
Kimidha vane rodatha appatītā.
Sukiccharūpaṁ paridevayavho,
Āliṅgito cāsi piyo piyāya;
Pucchāmi vo mānusadehavaṇṇe,
Kimidha vane vilapatha appatītā.
Sukiccharūpaṁ paridevayavho,
Āliṅgito cāsi piyo piyāya;
Pucchāmi vo mānusadehavaṇṇe,
Kimidha vane socatha appatītā”.
“Mayekarattaṁ vippavasimha ludda,
Akāmakā aññamaññaṁ sarantā;
Tamekarattaṁ anutappamānā,
Socāma ‘sā ratti punaṁ na hessati’”.
“Yamekarattaṁ anutappathetaṁ,
Dhanaṁ va naṭṭhaṁ pitaraṁ va petaṁ;
Pucchāmi vo mānusadehavaṇṇe,
Kathaṁ vinā vāsamakappayittha”.
“Yamimaṁ nadiṁ passasi sīghasotaṁ,
Nānādumacchādanaṁ selakūlaṁ;
Taṁ me piyo uttari vassakāle,
Mamañca maññaṁ anubandhatīti.
Ahañca aṅkolakamocināmi,
Atimuttakaṁ sattaliyothikañca;
‘Piyo ca me hehiti mālabhārī,
Ahañca naṁ mālinī ajjhupessaṁ’.
Ahañcidaṁ kuravakamocināmi,
Uddālakā pāṭalisindhuvārakā;
‘Piyo ca me hehiti mālabhārī,
Ahañca naṁ mālinī ajjhupessaṁ’.
Ahañca sālassa supupphitassa,
Oceyya pupphāni karomi mālaṁ;
‘Piyo ca me hehiti mālabhārī,
Ahañca naṁ mālinī ajjhupessaṁ’.
Ahañca sālassa supupphitassa,
Oceyya pupphāni karomi bhāraṁ;
Idañca no hehiti santharatthaṁ,
Yatthajjimaṁ viharissāma rattiṁ.
Ahañca kho agaḷuṁ candanañca,
Silāya piṁsāmi pamattarūpā;
‘Piyo ca me hehiti rositaṅgo,
Ahañca naṁ rositā ajjhupessaṁ’.
Athāgamā salilaṁ sīghasotaṁ,
Nudaṁ sāle salaḷe kaṇṇikāre;
Āpūratha tena muhuttakena,
Sāyaṁ nadī āsi mayā suduttarā.
Ubhosu tīresu mayaṁ tadā ṭhitā,
Sampassantā ubhayo aññamaññaṁ;
Sakimpi rodāma sakiṁ hasāma,
Kicchena no āgamā saṁvarī sā.
Pātova kho uggate sūriyamhi,
Catukkaṁ nadiṁ uttariyāna ludda;
Āliṅgiyā aññamaññaṁ mayaṁ ubho,
Sakimpi rodāma sakiṁ hasāma.
Tīhūnakaṁ sattasatāni ludda,
Yamidha mayaṁ vippavasimha pubbe;
Vassekimaṁ jīvitaṁ bhūmipāla,
Ko nīdha kantāya vinā vaseyya”.
“Āyuñca vo kīvatako nu samma,
Sacepi jānātha vadetha āyuṁ;
Anussavā vuḍḍhato āgamā vā,
Akkhātha me taṁ avikampamānā”.
“Āyuñca no vassasahassaṁ ludda,
Na cantarā pāpako atthi rogo;
Appañca dukkhaṁ sukhameva bhiyyo,
Avītarāgā vijahāma jīvitaṁ”.
“Idañca sutvāna amānusānaṁ,
Bhallātiyo ittara jīvitanti;
Nivattatha na migavaṁ acari,
Adāsi dānāni abhuñji bhoge.
Idañca sutvāna amānusānaṁ,
Sammodatha mā kalahaṁ akattha;
Mā vo tapī attakammāparādho,
Yathāpi te kimpurisekarattaṁ.
Idañca sutvāna amānusānaṁ,
Sammodatha mā vivādaṁ akattha;
Mā vo tapī attakammāparādho,
Yathāpi te kimpurisekarattaṁ”.
“Vividhaṁ adhimanā suṇomahaṁ,
Vacanapathaṁ tava atthasaṁhitaṁ;
Muñcaṁ giraṁ nudaseva me daraṁ,
Samaṇa sukhāvaha jīva me ciran”ti.
Bhallātiyajātakaṁ aṭṭhamaṁ.