Jātaka
Vīsatinipāta
Mātaṅgavagga
14. Ayogharajātaka
“Yamekarattiṁ paṭhamaṁ,
gabbhe vasati māṇavo;
Abbhuṭṭhitova so yāti,
sagacchaṁ na nivattati.
Na yujjhamānā na balenavassitā,
Narā na jīranti na cāpi miyyare;
Sabbaṁ hidaṁ jātijarāyupaddutaṁ,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Caturaṅginiṁ senaṁ subhiṁsarūpaṁ,
Jayanti raṭṭhādhipatī pasayha;
Na maccuno jayitumussahanti,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Hatthīhi assehi rathehi pattibhi,
Parivāritā muccare ekacceyyā;
Na maccuno muccitumussahanti,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Hatthīhi assehi rathehi pattibhi,
Sūrā pabhañjanti padhaṁsayanti;
Na maccuno bhañjitumussahanti,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Mattā gajā bhinnagaḷā pabhinnā,
Nagarāni maddanti janaṁ hananti;
Na maccuno madditumussahanti,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Issāsino katahatthāpi vīrā,
Dūrepātī akkhaṇavedhinopi;
Na maccuno vijjhitumussahanti,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Sarāni khīyanti saselakānanā,
Sabbaṁ hidaṁ khīyati dīghamantaraṁ;
Sabbaṁ hidaṁ bhañjare kālapariyāyaṁ,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Sabbesa mevaṁ hi narāna nārinaṁ,
Calācalaṁ pāṇabhunodha jīvitaṁ;
Paṭova dhuttassa dumova kūlajo,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Dumapphalāneva patanti māṇavā,
Daharā ca vuddhā ca sarīrabhedā;
Nāriyo narā majjhimaporisā ca,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Nāyaṁ vayo tārakarājasannibho,
Yadabbhatītaṁ gatameva dāni taṁ;
Jiṇṇassa hī natthi ratī kuto sukhaṁ,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Yakkhā pisācā athavāpi petā,
Kupitā te assasanti manusse;
Na maccuno assasitussahanti,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Yakkhe pisāce athavāpi pete,
Kupitepi te nijjhapanaṁ karonti;
Na maccuno nijjhapanaṁ karonti,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Aparādhake dūsake heṭhake ca,
Rājāno daṇḍenti viditvāna dosaṁ;
Na maccuno daṇḍayitussahanti,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Aparādhakā dūsakā heṭhakā ca,
Labhanti te rājino nijjhapetuṁ;
Na maccuno nijjhapanaṁ karonti,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Na khattiyoti na ca brāhmaṇoti,
Na aḍḍhakā balavā tejavāpi;
Na maccurājassa apekkhamatthi,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Sīhā ca byagghā ca athopi dīpiyo,
Pasayha khādanti vipphandamānaṁ;
Na maccuno khāditumussahanti,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Māyākārā raṅgamajjhe karontā,
Mohenti cakkhūni janassa tāvade;
Na maccuno mohayitussahanti,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Āsīvisā kupitā uggatejā,
Ḍaṁsanti mārentipi te manusse;
Na maccuno ḍaṁsitumussahanti,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Āsīvisā kupitā yaṁ ḍaṁsanti,
Tikicchakā tesa visaṁ hananti;
Na maccuno daṭṭhavisaṁ hananti,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Dhammantarī vettaraṇī ca bhojo,
Visāni hantvāna bhujaṅgamānaṁ;
Suyyanti te kālakatā tatheva,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Vijjādharā ghoramadhīyamānā,
Adassanaṁ osadhehi vajanti;
Na maccurājassa vajantadassanaṁ,
Taṁ me matī hoti carāmi dhammaṁ.
Dhammo have rakkhati dhammacāriṁ,
Dhammo suciṇṇo sukhamāvahāti;
Esānisaṁso dhamme suciṇṇe,
Na duggatiṁ gacchati dhammacārī.
Na hi dhammo adhammo ca,
Ubho samavipākino;
Adhammo nirayaṁ neti,
Dhammo pāpeti suggatin”ti.
Ayogharajātakaṁ cuddasamaṁ.
Vīsatinipātaṁ niṭṭhitaṁ.
Tassuddānaṁ
Mātaṅga sambhūta sivi sirimanto,
Rohaṇa haṁsa sattigumbo bhallātiya;
Somanassa campeyya brahma pañca-
Paṇḍita cirassaṁvata ayogharāti.