Jātaka
Tiṁsanipāta
Kiṁchandavagga
9. Sambulājātaka
“Kā vedhamānā girikandarāyaṁ,
Ekā tuvaṁ tiṭṭhasi saṁhitūru;
Puṭṭhāsi me pāṇipameyyamajjhe,
Akkhāhi me nāmañca bandhave ca.
Obhāsayaṁ vanaṁ rammaṁ,
sīhabyagghanisevitaṁ;
Kā vā tvamasi kalyāṇi,
kassa vā tvaṁ sumajjhime;
Abhivādemi taṁ bhadde,
dānavāhaṁ namatthu te”.
“Yo putto kāsirājassa,
sotthisenoti taṁ vidū;
Tassāhaṁ sambulā bhariyā,
evaṁ jānāhi dānava;
Abhivādemi taṁ bhante,
sambulāhaṁ namatthu te.
Vedehaputto bhaddante,
vane vasati āturo;
Tamahaṁ rogasammattaṁ,
ekā ekaṁ upaṭṭhahaṁ.
Ahañca vanamuñchāya,
Madhumaṁsaṁ migābilaṁ;
Yadāharāmi taṁ bhakkho,
Tassa nūnajja nādhati”.
“Kiṁ vane rājaputtena,
āturena karissasi;
Sambule pariciṇṇena,
ahaṁ bhattā bhavāmi te”.
“Sokaṭṭāya durattāya,
kiṁ rūpaṁ vijjate mama;
Aññaṁ pariyesa bhaddante,
abhirūpataraṁ mayā”.
“Ehimaṁ girimāruyha,
bhariyā me catussatā;
Tāsaṁ tvaṁ pavarā hohi,
sabbakāmasamiddhinī.
Nūna tārakavaṇṇābhe,
yaṁ kiñci manasicchasi;
Sabbaṁ taṁ pacuraṁ mayhaṁ,
ramassvajja mayā saha.
No ce tuvaṁ maheseyyaṁ,
Sambule kārayissasi;
Alaṁ tvaṁ pātarāsāya,
Paṇhe bhakkhā bhavissasi”.
Tañca sattajaṭo luddo,
kaḷāro purisādako;
Vane nāthaṁ apassantiṁ,
sambulaṁ aggahī bhuje.
Adhipannā pisācena,
luddenāmisacakkhunā;
Sā ca sattuvasaṁ pattā,
patimevānusocati.
“Na me idaṁ tathā dukkhaṁ,
yaṁ maṁ khādeyya rakkhaso;
Yañca me ayyaputtassa,
mano hessati aññathā.
Na santi devā pavasanti nūna,
Na hi nūna santi idha lokapālā;
Sahasā karontānamasaññatānaṁ,
Na hi nūna santi paṭisedhitāro”.
“Itthīnamesā pavarā yasassinī,
Santā samā aggirivuggatejā;
Tañce tuvaṁ rakkhasādesi kaññaṁ,
Muddhā ca hi sattadhā te phaleyya;
Mā tvaṁ dahī muñca patibbatāya”.
Sā ca assamamāgacchi,
pamuttā purisādakā;
Nīḷaṁ paḷinaṁ sakuṇīva,
gatasiṅgaṁva ālayaṁ.
Sā tattha paridevesi,
rājaputtī yasassinī;
Sambulā utumattakkhā,
vane nāthaṁ apassantī.
Samaṇe brāhmaṇe vande,
sampannacaraṇe ise;
Rājaputtaṁ apassantī,
“tumhaṁmhi saraṇaṁ gatā”.
Vande sīhe ca byagghe ca,
ye ca aññe vane migā;
Rājaputtaṁ apassantī,
“tumhaṁmhi saraṇaṁ gatā”.
Tiṇā latāni osadhyo,
pabbatāni vanāni ca;
Rājaputtaṁ apassantī,
“tumhaṁmhi saraṇaṁ gatā”.
Vande indīvarīsāmaṁ,
rattiṁ nakkhattamāliniṁ;
Rājaputtaṁ apassantī,
“tumhaṁmhi saraṇaṁ gatā”.
Vande bhāgīrathiṁ gaṅgaṁ,
savantīnaṁ paṭiggahaṁ;
Rājaputtaṁ apassantī,
“tumhaṁmhi saraṇaṁ gatā”.
Vande ahaṁ pabbatarājaseṭṭhaṁ,
Himavantaṁ siluccayaṁ;
Rājaputtaṁ apassantī,
“Tumhaṁmhi saraṇaṁ gatā”.
“Atisāyaṁ vatāgacchi,
rājaputti yasassini;
Kena nujja samāgacchi,
ko te piyataro mayā”.
“Idaṁ khohaṁ tadāvocaṁ,
gahitā tena sattunā;
Na me idaṁ tathā dukkhaṁ,
yaṁ maṁ khādeyya rakkhaso;
Yañca me ayyaputtassa,
mano hessati aññathā”.
“Corīnaṁ bahubuddhīnaṁ,
yāsu saccaṁ sudullabhaṁ;
Thīnaṁ bhāvo durājāno,
macchassevodake gataṁ”.
“Tathā maṁ saccaṁ pāletu,
pālayissati ce mamaṁ;
Yathāhaṁ nābhijānāmi,
aññaṁ piyataraṁ tayā;
Etena saccavajjena,
byādhi te vūpasammatu”.
“Ye kuñjarā sattasatā uḷārā,
Rakkhanti rattindivamuyyutāvudhā;
Dhanuggahānañca satāni soḷasa,
Kathaṁvidhe passasi bhadde sattavo”.
“Alaṅkatāyo padumuttarattacā,
Virāgitā passati haṁsagaggarā;
Tāsaṁ suṇitvā mitagītavāditaṁ,
Na dāni me tāta tathā yathā pure.
Suvaṇṇasaṅkaccadharā suviggahā,
Alaṅkatā mānusiyaccharūpamā;
Senopiyā tāta aninditaṅgiyo,
Khattiyakaññā paṭilobhayanti naṁ.
Sace ahaṁ tāta tathā yathā pure,
Patiṁ tamuñchāya punā vane bhare;
Sammānaye maṁ na ca maṁ vimānaye,
Itopi me tāta tato varaṁ siyā.
Yamannapāne vipulasmi ohite,
Nārī vimaṭṭhābharaṇā alaṅkatā;
Sabbaṅgupetā patino ca appiyā,
Abajjha tassā maraṇaṁ tato varaṁ.
Api ce daliddā kapaṇā anāḷhiyā,
Kaṭādutīyā patino ca sā piyā;
Sabbaṅgupetāyapi appiyāya,
Ayameva seyyā kapaṇāpi yā piyā”.
“Sudullabhitthī purisassa yā hitā,
Bhattitthiyā dullabho yo hito ca;
Hitā ca te sīlavatī ca bhariyā,
Janinda dhammaṁ cara sambulāya”.
“Sace tuvaṁ vipule laddhabhoge,
Issāvatiṇṇā maraṇaṁ upesi;
Ahañca te bhadde imā rājakaññā,
Sabbe te vacanakarā bhavāmā”ti.
Sambulājātakaṁ navamaṁ.