Jātaka
Mahānipāta
Mūgapakkhavagga
4 Nimijātaka
Accheraṁ vata lokasmiṁ,
uppajjanti vicakkhaṇā;
Yadā ahu nimirājā,
paṇḍito kusalatthiko.
Rājā sabbavidehānaṁ,
adā dānaṁ arindamo;
Tassa taṁ dadato dānaṁ,
saṅkappo udapajjatha;
Dānaṁ vā brahmacariyaṁ vā,
katamaṁ su mahapphalaṁ.
Tassa saṅkappamaññāya,
maghavā devakuñjaro;
Sahassanetto pāturahu,
vaṇṇena vihanaṁ tamaṁ.
Salomahaṭṭho manujindo,
vāsavaṁ avacā nimi;
“Devatā nusi gandhabbo,
adu sakko purindado.
Na ca me tādiso vaṇṇo,
diṭṭho vā yadi vā suto;
Ācikkha me tvaṁ bhaddante,
kathaṁ jānemu taṁ mayaṁ”.
Salomahaṭṭhaṁ ñatvāna,
vāsavo avacā nimiṁ;
“Sakkohamasmi devindo,
āgatosmi tavantike;
Alomahaṭṭho manujinda,
puccha pañhaṁ yamicchasi”.
So ca tena katokāso,
vāsavaṁ avacā nimi;
“Pucchāmi taṁ mahārāja,
sabbabhūtānamissara;
Dānaṁ vā brahmacariyaṁ vā,
katamaṁ su mahapphalaṁ”.
So puṭṭho naradevena,
vāsavo avacā nimiṁ;
Vipākaṁ brahmacariyassa,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Hīnena brahmacariyena,
khattiye upapajjati;
Majjhimena ca devattaṁ,
uttamena visujjhati.
Na hete sulabhā kāyā,
yācayogena kenaci;
Ye kāye upapajjanti,
anāgārā tapassino.
Dudīpo sāgaro selo,
mujakindo bhagīraso;
Usindaro kassapo ca,
asako ca puthujjano.
Ete caññe ca rājāno,
khattiyā brāhmaṇā bahū;
Puthuyaññaṁ yajitvāna,
petattaṁ nātivattisuṁ.
(…)
Atha yīme avattiṁsu,
anāgārā tapassino;
Sattisayo yāmahanu,
somayāmo manojavo.
Samuddo māgho bharato ca,
isi kālapurakkhato;
Aṅgīraso kassapo ca,
kisavaccho akatti ca.
Uttarena nadī sīdā,
gambhīrā duratikkamā;
Naḷaggivaṇṇā jotanti,
sadā kañcanapabbatā.
Parūḷhakacchā tagarā,
rūḷhakacchā vanā nagā;
Tatrāsuṁ dasasahassā,
porāṇā isayo pure.
Ahaṁ seṭṭhosmi dānena,
saṁyamena damena ca;
Anuttaraṁ vataṁ katvā,
pakiracārī samāhite.
Jātimantaṁ ajaccañca,
ahaṁ ujugataṁ naraṁ;
Ativelaṁ namassissaṁ,
kammabandhū hi māṇavā.
Sabbe vaṇṇā adhammaṭṭhā,
patanti nirayaṁ adho;
Sabbe vaṇṇā visujjhanti,
caritvā dhammamuttamaṁ”.
Idaṁ vatvāna maghavā,
devarājā sujampati;
Vedehamanusāsitvā,
saggakāyaṁ apakkami.
“Imaṁ bhonto nisāmetha,
yāvantettha samāgatā;
Dhammikānaṁ manussānaṁ,
vaṇṇaṁ uccāvacaṁ bahuṁ.
Yathā ayaṁ nimirājā,
paṇḍito kusalatthiko;
Rājā sabbavidehānaṁ,
adā dānaṁ arindamo.
Tassa taṁ dadato dānaṁ,
saṅkappo udapajjatha;
Dānaṁ vā brahmacariyaṁ vā,
katamaṁ su mahapphalaṁ”.
“Abbhuto vata lokasmiṁ,
uppajji lomahaṁsano;
Dibbo ratho pāturahu,
vedehassa yasassino”.
Devaputto mahiddhiko,
mātali devasārathi;
Nimantayittha rājānaṁ,
vedehaṁ mithilaggahaṁ.
“Ehimaṁ rathamāruyha,
rājaseṭṭha disampati;
Devā dassanakāmā te,
tāvatiṁsā saindakā;
Saramānā hi te devā,
sudhammāyaṁ samacchare”.
Tato rājā taramāno,
vedeho mithilaggaho;
Āsanā vuṭṭhahitvāna,
pamukho rathamāruhi.
Abhirūḷhaṁ rathaṁ dibbaṁ,
mātali etadabravi;
“Kena taṁ nemi maggena,
rājaseṭṭha disampati;
Yena vā pāpakammantā,
puññakammā ca ye narā”.
“Ubhayeneva maṁ nehi,
mātali devasārathi;
Yena vā pāpakammantā,
puññakammā ca ye narā”.
“Kena taṁ paṭhamaṁ nemi,
rājaseṭṭha disampati;
Yena vā pāpakammantā,
puññakammā ca ye narā”.
“Niraye tāva passāmi,
āvāse pāpakamminaṁ;
Ṭhānāni luddakammānaṁ,
dussīlānañca yā gati”.
Dassesi mātali rañño,
duggaṁ vetaraṇiṁ nadiṁ;
Kuthitaṁ khārasaṁyuttaṁ,
tattaṁ aggisikhūpamaṁ.
Nimī have mātalimajjhabhāsatha,
Disvā janaṁ patamānaṁ vidugge;
“Bhayañhi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ime nu maccā kimakaṁsu pāpaṁ,
Yeme janā vetaraṇiṁ patanti”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ pāpakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Ye dubbale balavantā jīvaloke,
Hiṁsanti rosanti supāpadhammā;
Te luddakammā pasavetva pāpaṁ,
Teme janā vetaraṇiṁ patanti”.
“Sāmā ca soṇā sabalā ca gijjhā,
Kākolasaṅghā adanti bheravā;
Bhayañhi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ime nu maccā kimakaṁsu pāpaṁ,
Yeme jane kākolasaṅghā adanti”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ pāpakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Ye kecime maccharino kadariyā,
Paribhāsakā samaṇabrāhmaṇānaṁ;
Hiṁsanti rosanti supāpadhammā,
Te luddakammā pasavetva pāpaṁ;
Teme jane kākolasaṅghā adanti”.
“Sajotibhūtā pathaviṁ kamanti,
Tattehi khandhehi ca pothayanti;
Bhayañhi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ime nu maccā kimakaṁsu pāpaṁ,
Yeme janā khandhahatā sayanti”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ pāpakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Ye jīvalokasmi supāpadhammino,
Narañca nāriñca apāpadhammaṁ;
Hiṁsanti rosanti supāpadhammā,
Te luddakammā pasavetva pāpaṁ;
Teme janā khandhahatā sayanti”.
“Aṅgārakāsuṁ apare phuṇanti,
Narā rudantā paridaḍḍhagattā;
Bhayañhi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ime nu maccā kimakaṁsu pāpaṁ,
Yeme janā aṅgārakāsuṁ phuṇanti”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ pāpakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Ye keci pūgāya dhanassa hetu,
Sakkhiṁ karitvā iṇaṁ jāpayanti;
Te jāpayitvā janataṁ janinda,
Te luddakammā pasavetva pāpaṁ;
Teme janā aṅgārakāsuṁ phuṇanti”.
“Sajotibhūtā jalitā padittā,
Padissati mahatī lohakumbhī;
Bhayañhi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ime nu maccā kimakaṁsu pāpaṁ,
Yeme janā avaṁsirā lohakumbhiṁ patanti”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ pāpakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Ye sīlavantaṁ samaṇaṁ brāhmaṇaṁ vā,
Hiṁsanti rosanti supāpadhammā;
Te luddakammā pasavetva pāpaṁ,
Teme janā avaṁsirā lohakumbhiṁ patanti”.
“Luñcanti gīvaṁ atha veṭhayitvā,
Uṇhodakasmiṁ pakiledayitvā;
Bhayañhi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ime nu maccā kimakaṁsu pāpaṁ,
Yeme janā luttasirā sayanti”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ pāpakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Ye jīvalokasmi supāpadhammino,
Pakkhī gahetvāna viheṭhayanti te;
Viheṭhayitvā sakuṇaṁ janinda,
Te luddakammā pasavetva pāpaṁ;
Teme janā luttasirā sayanti”.
“Pahūtatoyā anigādhakūlā,
Nadī ayaṁ sandati suppatitthā;
Ghammābhitattā manujā pivanti,
Pītañca tesaṁ bhusa hoti pāni.
Bhayañhi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ime nu maccā kimakaṁsu pāpaṁ,
Pītañca tesaṁ bhusa hoti pāni”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ pāpakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Ye suddhadhaññaṁ palāsena missaṁ,
Asuddhakammā kayino dadanti;
Ghammābhitattāna pipāsitānaṁ,
Pītañca tesaṁ bhusa hoti pāni”.
“Usūhi sattīhi ca tomarehi,
Dubhayāni passāni tudanti kandataṁ;
Bhayañhi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ime nu maccā kimakaṁsu pāpaṁ,
Yeme janā sattihatā sayanti”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ pāpakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Ye jīvalokasmi asādhukammino,
Adinnamādāya karonti jīvikaṁ;
Dhaññaṁ dhanaṁ rajataṁ jātarūpaṁ,
Ajeḷakañcāpi pasuṁ mahiṁsaṁ;
Te luddakammā pasavetva pāpaṁ,
Teme janā sattihatā sayanti”.
“Gīvāya baddhā kissa ime puneke,
Aññe vikantā bilakatā sayanti;
Bhayañhi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ime nu maccā kimakaṁsu pāpaṁ,
Yeme janā bilakatā sayanti”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ pāpakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Orabbhikā sūkarikā ca macchikā,
Pasuṁ mahiṁsañca ajeḷakañca;
Hantvāna sūnesu pasārayiṁsu,
Te luddakammā pasavetva pāpaṁ;
Teme janā bilakatā sayanti”.
“Rahado ayaṁ muttakarīsapūro,
Duggandharūpo asuci pūti vāti;
Khudāparetā manujā adanti,
Bhayañhi maṁ vindati sūta disvā;
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi,
Ime nu maccā kimakaṁsu pāpaṁ;
Yeme janā muttakarīsabhakkhā”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ pāpakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Ye kecime kāraṇikā virosakā,
Paresaṁ hiṁsāya sadā niviṭṭhā;
Te luddakammā pasavetva pāpaṁ,
Mittadduno mīḷhamadanti bālā”.
“Rahado ayaṁ lohitapubbapūro,
Duggandharūpo asuci pūti vāti;
Ghammābhitattā manujā pivanti,
Bhayañhi maṁ vindati sūta disvā;
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi,
Ime nu maccā kimakaṁsu pāpaṁ;
Yeme janā lohitapubbabhakkhā”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ pāpakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Ye mātaraṁ vā pitaraṁ vā jīvaloke,
Pārājikā arahante hananti;
Te luddakammā pasavetva pāpaṁ,
Teme janā lohitapubbabhakkhā”.
“Jivhañca passa baḷisena viddhaṁ,
Vihataṁ yathā saṅkusatena cammaṁ;
Phandanti macchāva thalamhi khittā,
Muñcanti kheḷaṁ rudamānā kimete.
Bhayañhi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ime nu maccā kimakaṁsu pāpaṁ,
Yeme janā vaṅkaghastā sayanti”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ pāpakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Ye keci sandhānagatā manussā,
Agghena agghaṁ kayaṁ hāpayanti;
Kuṭena kuṭaṁ dhanalobhahetu,
Channaṁ yathā vāricaraṁ vadhāya.
Na hi kuṭakārissa bhavanti tāṇā,
Sakehi kammehi purakkhatassa;
Te luddakammā pasavetva pāpaṁ,
Teme janā vaṅkaghastā sayanti”.
“Nārī imā samparibhinnagattā,
Paggayha kandanti bhuje dujaccā;
Sammakkhitā lohitapubbalittā,
Gāvo yathā āghātane vikantā;
Tā bhūmibhāgasmiṁ sadā nikhātā,
Khandhātivattanti sajotibhūtā.
Bhayañhi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Imā nu nāriyo kimakaṁsu pāpaṁ,
Yā bhūmibhāgasmiṁ sadā nikhātā;
Khandhātivattanti sajotibhūtā”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ pāpakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Kolitthiyāyo idha jīvaloke,
Asuddhakammā asataṁ acāruṁ;
Tā dittarūpā pati vippahāya,
Aññaṁ acāruṁ ratikhiḍḍahetu;
Tā jīvalokasmiṁ ramāpayitvā,
Khandhātivattanti sajotibhūtā”.
“Pāde gahetvā kissa ime puneke,
Avaṁsirā narake pātayanti;
Bhayañhi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ime nu maccā kimakaṁsu pāpaṁ,
Yeme janā avaṁsirā narake pātayanti”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ pāpakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Ye jīvalokasmi asādhukammino,
Parassa dārāni atikkamanti;
Te tādisā uttamabhaṇḍathenā,
Teme janā avaṁsirā narake pātayanti.
Te vassapūgāni bahūni tattha,
Nirayesu dukkhaṁ vedanaṁ vedayanti;
Na hi pāpakārissa bhavanti tāṇā,
Sakehi kammehi purakkhatassa;
Te luddakammā pasavetva pāpaṁ,
Teme janā avaṁsirā narake pātayanti”.
“Uccāvacāme vividhā upakkamā,
Nirayesu dissanti sughorarūpā;
Bhayañhi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ime nu maccā kimakaṁsu pāpaṁ,
Yeme janā adhimattā dukkhā tibbā;
Kharā kaṭukā vedanā vedayanti”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ pāpakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Ye jīvalokasmi supāpadiṭṭhino,
Vissāsakammāni karonti mohā;
Parañca diṭṭhīsu samādapenti,
Te pāpadiṭṭhiṁ pasavetva pāpaṁ;
Teme janā adhimattā dukkhā tibbā,
Kharā kaṭukā vedanā vedayanti”.
“Viditāni te mahārāja,
āvāsaṁ pāpakamminaṁ;
Ṭhānāni luddakammānaṁ,
dussīlānañca yā gati;
Uyyāhi dāni rājīsi,
devarājassa santike.
(…)
Pañcathūpaṁ dissatidaṁ vimānaṁ,
Mālāpiḷandhā sayanassa majjhe;
Tatthacchati nārī mahānubhāvā,
Uccāvacaṁ iddhi vikubbamānā”.
“Vittī hi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ayaṁ nu nārī kimakāsi sādhuṁ,
Yā modati saggapattā vimāne”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ puññakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Yadi te sutā bīraṇī jīvaloke,
Āmāyadāsī ahu brāhmaṇassa;
Sā pattakāle atithiṁ viditvā,
Mātāva puttaṁ sakimābhinandī;
Saṁyamā saṁvibhāgā ca,
Sā vimānasmi modati.
Daddallamānā ābhenti,
vimānā satta nimmitā;
Tattha yakkho mahiddhiko,
sabbābharaṇabhūsito;
Samantā anupariyāti,
nārīgaṇapurakkhato”.
“Vittī hi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ayaṁ nu macco kimakāsi sādhuṁ,
Yo modati saggapatto vimāne”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ puññakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Soṇadinno gahapati,
esa dānapatī ahu;
Esa pabbajituddissa,
vihāre satta kārayi.
Sakkaccaṁ te upaṭṭhāsi,
bhikkhavo tattha vāsike;
Acchādanañca bhattañca,
senāsanaṁ padīpiyaṁ;
Adāsi ujubhūtesu,
vippasannena cetasā.
Cātuddasiṁ pañcadasiṁ,
Yā ca pakkhassa aṭṭhamī;
Pāṭihāriyapakkhañca,
Aṭṭhaṅgasusamāhitaṁ.
Uposathaṁ upavasī,
sadā sīlesu saṁvuto;
Saṁyamā saṁvibhāgā ca,
so vimānasmi modati.
Pabhāsati midaṁ byamhaṁ,
phalikāsu sunimmitaṁ;
Nārīvaragaṇākiṇṇaṁ,
kūṭāgāravarocitaṁ;
Upetaṁ annapānehi,
naccagītehi cūbhayaṁ”.
“Vittī hi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ime nu maccā kimakaṁsu sādhuṁ,
Ye modare saggapattā vimāne”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ puññakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Yā kāci nāriyo idha jīvaloke,
Sīlavantiyo upāsikā;
Dāne ratā niccaṁ pasannacittā,
Sacce ṭhitā uposathe appamattā;
Saṁyamā saṁvibhāgā ca,
Tā vimānasmi modare”.
“Pabhāsati midaṁ byamhaṁ,
veḷuriyāsu nimmitaṁ;
Upetaṁ bhūmibhāgehi,
vibhattaṁ bhāgaso mitaṁ.
Āḷambarā mudiṅgā ca,
naccagītā suvāditā;
Dibbā saddā niccharanti,
savanīyā manoramā.
Nāhaṁ evaṅgataṁ jātu,
evaṁsuruciraṁ pure;
Saddaṁ samabhijānāmi,
diṭṭhaṁ vā yadi vā sutaṁ.
Vittī hi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ime nu maccā kimakaṁsu sādhuṁ,
Ye modare saggapattā vimāne”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ puññakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Ye keci maccā idha jīvaloke,
Sīlavantā upāsakā;
Ārāme udapāne ca,
Papā saṅkamanāni ca;
Arahante sītibhūte,
Sakkaccaṁ paṭipādayuṁ.
Cīvaraṁ piṇḍapātañca,
paccayaṁ sayanāsanaṁ;
Adaṁsu ujubhūtesu,
vippasannena cetasā.
Cātuddasiṁ pañcadasiṁ,
yā ca pakkhassa aṭṭhamī;
Pāṭihāriyapakkhañca,
aṭṭhaṅgasusamāhitaṁ.
Uposathaṁ upavasuṁ,
sadā sīlesu saṁvutā;
Saṁyamā saṁvibhāgā ca,
te vimānasmi modare”.
“Pabhāsati midaṁ byamhaṁ,
phalikāsu sunimmitaṁ;
Nārīvaragaṇākiṇṇaṁ,
kūṭāgāravarocitaṁ.
Upetaṁ annapānehi,
naccagītehi cūbhayaṁ;
Najjo cānupariyāti,
nānāpupphadumāyutā.
Vittī hi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ayaṁ nu macco kimakāsi sādhuṁ,
Yo modatī saggapatto vimāne”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ puññakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Mithilāyaṁ gahapati,
esa dānapatī ahu;
Ārāme udapāne ca,
papā saṅkamanāni ca;
Arahante sītibhūte,
sakkaccaṁ paṭipādayi.
Cīvaraṁ piṇḍapātañca,
paccayaṁ sayanāsanaṁ;
Adāsi ujubhūtesu,
vippasannena cetasā.
Cātuddasiṁ pañcadasiṁ,
yā ca pakkhassa aṭṭhamī;
Pāṭihāriyapakkhañca,
aṭṭhaṅgasusamāhitaṁ.
Uposathaṁ upavasī,
sadā sīlesu saṁvuto;
Saṁyamā saṁvibhāgā ca,
so vimānasmi modati”.
“Pabhāsati midaṁ byamhaṁ,
phalikāsu sunimmitaṁ;
Nārīvaragaṇākiṇṇaṁ,
kūṭāgāravarocitaṁ.
Upetaṁ annapānehi,
naccagītehi cūbhayaṁ;
Najjo cānupariyāti,
nānāpupphadumāyutā.
Rājāyatanā kapitthā ca,
ambā sālā ca jambuyo;
Tindukā ca piyālā ca,
dumā niccaphalā bahū.
Vittī hi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ayaṁ nu macco kimakāsi sādhuṁ,
Yo modatī saggapatto vimāne”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ puññakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Mithilāyaṁ gahapati,
esa dānapatī ahu;
Ārāme udapāne ca,
papā saṅkamanāni ca;
Arahante sītibhūte,
sakkaccaṁ paṭipādayi.
Cīvaraṁ piṇḍapātañca,
paccayaṁ sayanāsanaṁ;
Adāsi ujubhūtesu,
vippasannena cetasā.
Cātuddasiṁ pañcadasiṁ,
yā ca pakkhassa aṭṭhamī;
Pāṭihāriyapakkhañca,
aṭṭhaṅgasusamāhitaṁ.
Uposathaṁ upavasī,
sadā sīlesu saṁvuto;
Saṁyamā saṁvibhāgā ca,
so vimānasmi modati”.
“Pabhāsati midaṁ byamhaṁ,
veḷuriyāsu nimmitaṁ;
Upetaṁ bhūmibhāgehi,
vibhattaṁ bhāgaso mitaṁ.
Āḷambarā mudiṅgā ca,
naccagītā suvāditā;
Dibyā saddā niccharanti,
savanīyā manoramā.
Nāhaṁ evaṅgataṁ jātu,
evaṁsuruciraṁ pure;
Saddaṁ samabhijānāmi,
diṭṭhaṁ vā yadi vā sutaṁ.
Vittī hi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ayaṁ nu macco kimakāsi sādhuṁ,
Yo modatī saggapatto vimāne”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ puññakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Bārāṇasiyaṁ gahapati,
esa dānapatī ahu;
Ārāme udapāne ca,
papā saṅkamanāni ca;
Arahante sītibhūte,
sakkaccaṁ paṭipādayi.
Cīvaraṁ piṇḍapātañca,
paccayaṁ sayanāsanaṁ;
Adāsi ujubhūtesu,
vippasannena cetasā.
Cātuddasiṁ pañcadasiṁ,
yā ca pakkhassa aṭṭhamī;
Pāṭihāriyapakkhañca,
aṭṭhaṅgasusamāhitaṁ.
Uposathaṁ upavasī,
sadā sīlesu saṁvuto;
Saṁyamā saṁvibhāgā ca,
so vimānasmi modati”.
“Yathā udayamādicco,
hoti lohitako mahā;
Tathūpamaṁ idaṁ byamhaṁ,
jātarūpassa nimmitaṁ.
Vittī hi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ayaṁ nu macco kimakāsi sādhuṁ,
Yo modatī saggapatto vimāne”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ puññakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Sāvatthiyaṁ gahapati,
esa dānapatī ahu;
Ārāme udapāne ca,
papā saṅkamanāni ca;
Arahante sītibhūte,
sakkaccaṁ paṭipādayi.
Cīvaraṁ piṇḍapātañca,
paccayaṁ sayanāsanaṁ;
Adāsi ujubhūtesu,
vippasannena cetasā.
Cātuddasiṁ pañcadasiṁ,
yā ca pakkhassa aṭṭhamī;
Pāṭihāriyapakkhañca,
aṭṭhaṅgasusamāhitaṁ.
Uposathaṁ upavasī,
sadā sīlesu saṁvuto;
Saṁyamā saṁvibhāgā ca,
so vimānasmi modati”.
“Vehāyasāme bahukā,
jātarūpassa nimmitā;
Daddallamānā ābhenti,
vijjuvabbhaghanantare.
(…)
Vittī hi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Ime nu maccā kimakaṁsu sādhuṁ,
Ye modare saggapattā vimāne”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ puññakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Saddhāya suniviṭṭhāya,
saddhamme suppavedite;
Akaṁsu satthu vacanaṁ,
sammāsambuddhasāsane;
Tesaṁ etāni ṭhānāni,
yāni tvaṁ rāja passasi.
Viditāni te mahārāja,
āvāsaṁ pāpakamminaṁ;
Atho kalyāṇakammānaṁ,
ṭhānāni viditāni te;
Uyyāhi dāni rājīsi,
devarājassa santike”.
Sahassayuttaṁ hayavāhiṁ,
dibbayānamadhiṭṭhito;
Yāyamāno mahārājā,
addā sīdantare nage;
Disvānāmantayī sūtaṁ,
“ime ke nāma pabbatā”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ puññakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato
“Sudassano karavīko,
īsadharo yugandharo;
Nemindharo vinatako,
assakaṇṇo girī brahā.
Ete sīdantare nagā,
anupubbasamuggatā;
Mahārājānamāvāsā,
yāni tvaṁ rāja passasi”.
“Anekarūpaṁ ruciraṁ,
nānācitraṁ pakāsati;
Ākiṇṇaṁ indasadisehi,
byaggheheva surakkhitaṁ.
Vittī hi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Imaṁ nu dvāraṁ kimabhaññamāhu,
Manorama dissati dūratova”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ puññakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Citrakūṭoti yaṁ āhu,
devarājapavesanaṁ;
Sudassanassa girino,
dvārañhetaṁ pakāsati.
Anekarūpaṁ ruciraṁ,
nānācitraṁ pakāsati;
Ākiṇṇaṁ indasadisehi,
byaggheheva surakkhitaṁ;
Pavisetena rājīsi,
arajaṁ bhūmimakkama”.
Sahassayuttaṁ hayavāhiṁ,
dibbayānamadhiṭṭhito;
Yāyamāno mahārājā,
addā devasabhaṁ idaṁ.
“Yathā sarade ākāse,
nīlobhāso padissati;
Tathūpamaṁ idaṁ byamhaṁ,
veḷuriyāsu nimmitaṁ.
Vittī hi maṁ vindati sūta disvā,
Pucchāmi taṁ mātali devasārathi;
Imaṁ nu byamhaṁ kimabhaññamāhu,
Manorama dissati dūratova”.
Tassa puṭṭho viyākāsi,
mātali devasārathi;
Vipākaṁ puññakammānaṁ,
jānaṁ akkhāsijānato.
“Sudhammā iti yaṁ āhu,
passesā dissate sabhā;
Veḷuriyārucirā citrā,
dhārayanti sunimmitā.
Aṭṭhaṁsā sukatā thambhā,
sabbe veḷuriyāmayā;
Yattha devā tāvatiṁsā,
sabbe indapurohitā.
Atthaṁ devamanussānaṁ,
cintayantā samacchare;
Pavisetena rājīsi,
devānaṁ anumodanaṁ”.
Taṁ devā paṭinandiṁsu,
disvā rājānamāgataṁ;
“Svāgataṁ te mahārāja,
atho te adurāgataṁ;
Nisīda dāni rājīsi,
devarājassa santike”.
Sakkopi paṭinandittha,
vedehaṁ mithilaggahaṁ;
Nimantayittha kāmehi,
āsanena ca vāsavo.
“Sādhu khosi anuppatto,
āvāsaṁ vasavattinaṁ;
Vasa devesu rājīsi,
sabbakāmasamiddhisu;
Tāvatiṁsesu devesu,
bhuñja kāme amānuse”.
“Yathā yācitakaṁ yānaṁ,
yathā yācitakaṁ dhanaṁ;
Evaṁsampadamevetaṁ,
yaṁ parato dānapaccayā.
Na cāhametamicchāmi,
yaṁ parato dānapaccayā;
Sayaṅkatāni puññāni,
taṁ me āveṇikaṁ dhanaṁ.
Sohaṁ gantvā manussesu,
kāhāmi kusalaṁ bahuṁ;
Dānena samacariyāya,
saṁyamena damena ca;
Yaṁ katvā sukhito hoti,
na ca pacchānutappati”.
“Bahūpakāro no bhavaṁ,
mātali devasārathi;
Yo me kalyāṇakammānaṁ,
pāpānaṁ paṭidassayi”.
Idaṁ vatvā nimirājā,
vedeho mithilaggaho;
Puthuyaññaṁ yajitvāna,
saṁyamaṁ ajjhupāgamīti.
Nimijātakaṁ catutthaṁ.