Petavatthu
Mahāvagga
3. Nandakapetavatthu
Rājā piṅgalako nāma,
Suraṭṭhānaṁ adhipati ahu;
Moriyānaṁ upaṭṭhānaṁ gantvā,
Suraṭṭhaṁ punarāgamā.
Uṇhe majjhanhike kāle,
Rājā paṅkaṁ upāgami;
Addasa maggaṁ ramaṇīyaṁ,
Petānaṁ taṁ vaṇṇupathaṁ.
Sārathiṁ āmantayī rājā—
“Ayaṁ maggo ramaṇīyo,
khemo sovatthiko sivo;
Iminā sārathi yāma,
suraṭṭhānaṁ santike ito”.
Tena pāyāsi soraṭṭho,
senāya caturaṅginiyā;
Ubbiggarūpo puriso,
soraṭṭhaṁ etadabravi.
“Kummaggaṁ paṭipannamhā,
bhiṁsanaṁ lomahaṁsanaṁ;
Purato dissati maggo,
pacchato ca na dissati.
Kummaggaṁ paṭipannamhā,
yamapurisāna santike;
Amānuso vāyati gandho,
ghoso suyyati dāruṇo”.
Saṁviggo rājā soraṭṭho,
sārathiṁ etadabravi;
“Kummaggaṁ paṭipannamhā,
bhiṁsanaṁ lomahaṁsanaṁ;
Purato dissati maggo,
pacchato ca na dissati.
Kummaggaṁ paṭipannamhā,
yamapurisāna santike;
Amānuso vāyati gandho,
ghoso suyyati dāruṇo”.
Hatthikkhandhaṁ samāruyha,
Olokento catuddisaṁ;
Addasa nigrodhaṁ ramaṇīyaṁ,
Pādapaṁ chāyāsampannaṁ;
Nīlabbhavaṇṇasadisaṁ,
Meghavaṇṇasirīnibhaṁ.
Sārathiṁ āmantayī rājā,
“kiṁ eso dissati brahā;
Nīlabbhavaṇṇasadiso,
meghavaṇṇasirīnibho”.
“Nigrodho so mahārāja,
pādapo chāyāsampanno;
Nīlabbhavaṇṇasadiso,
meghavaṇṇasirīnibho”.
Tena pāyāsi soraṭṭho,
yena so dissate brahā;
Nīlabbhavaṇṇasadiso,
meghavaṇṇasirīnibho.
Hatthikkhandhato oruyha,
rājā rukkhaṁ upāgami;
Nisīdi rukkhamūlasmiṁ,
sāmacco saparijjano;
Pūraṁ pānīyasarakaṁ,
pūve vitte ca addasa.
Puriso ca devavaṇṇī,
sabbābharaṇabhūsito;
Upasaṅkamitvā rājānaṁ,
soraṭṭhaṁ etadabravi.
“Svāgataṁ te mahārāja,
atho te adurāgataṁ;
Pivatu devo pānīyaṁ,
pūve khāda arindama”.
Pivitvā rājā pānīyaṁ,
sāmacco saparijjano;
Pūve khāditvā pitvā ca,
soraṭṭho etadabravi.
“Devatā nusi gandhabbo,
adu sakko purindado;
Ajānantā taṁ pucchāma,
kathaṁ jānemu taṁ mayan”ti.
“Nāmhi devo na gandhabbo,
nāpi sakko purindado;
Peto ahaṁ mahārāja,
suraṭṭhā idha māgato”ti.
“Kiṁsīlo kiṁsamācāro,
suraṭṭhasmiṁ pure tuvaṁ;
Kena te brahmacariyena,
ānubhāvo ayaṁ tavā”ti.
“Taṁ suṇohi mahārāja,
arindama raṭṭhavaḍḍhana;
Amaccā pārisajjā ca,
brāhmaṇo ca purohito.
Suraṭṭhasmiṁ ahaṁ deva,
puriso pāpacetaso;
Micchādiṭṭhi ca dussīlo,
kadariyo paribhāsako.
Dadantānaṁ karontānaṁ,
vārayissaṁ bahujjanaṁ;
Aññesaṁ dadamānānaṁ,
antarāyakaro ahaṁ.
Vipāko natthi dānassa,
saṁyamassa kuto phalaṁ;
Natthi ācariyo nāma,
adantaṁ ko damessati.
Samatulyāni bhūtāni,
kuto jeṭṭhāpacāyiko;
Natthi balaṁ vīriyaṁ vā,
kuto uṭṭhānaporisaṁ.
Natthi dānaphalaṁ nāma,
na visodheti verinaṁ;
Laddheyyaṁ labhate macco,
niyatipariṇāmajaṁ.
Natthi mātā pitā bhātā,
loko natthi ito paraṁ;
Natthi dinnaṁ natthi hutaṁ,
sunihitaṁ na vijjati.
Yopi haneyya purisaṁ,
parassa chindate siraṁ;
Na koci kañci hanati,
sattannaṁ vivaramantare.
Acchejjābhejjo hi jīvo,
Aṭṭhaṁso guḷaparimaṇḍalo;
Yojanānaṁ sataṁ pañca,
Ko jīvaṁ chettumarahati.
Yathā suttaguḷe khitte,
nibbeṭhentaṁ palāyati;
Evamevaṁ ca so jīvo,
nibbeṭhento palāyati.
Yathā gāmato nikkhamma,
aññaṁ gāmaṁ pavīsati;
Evamevaṁ ca so jīvo,
aññaṁ bondiṁ pavīsati.
Yathā gehato nikkhamma,
aññaṁ gehaṁ pavīsati;
Evamevaṁ ca so jīvo,
aññaṁ bondiṁ pavīsati.
Cullāsīti mahākappino,
satasahassāni hi;
Ye bālā ye ca paṇḍitā,
saṁsāraṁ khepayitvāna;
Dukkhassantaṁ karissare.
Mitāni sukhadukkhāni,
doṇehi piṭakehi ca;
Jino sabbaṁ pajānāti,
sammūḷhā itarā pajā.
Evaṁdiṭṭhi pure āsiṁ,
sammūḷho mohapāruto;
Micchādiṭṭhi ca dussīlo,
kadariyo paribhāsako.
Oraṁ me chahi māsehi,
kālakiriyā bhavissati;
Ekantakaṭukaṁ ghoraṁ,
nirayaṁ papatissahaṁ.
Catukkaṇṇaṁ catudvāraṁ,
vibhattaṁ bhāgaso mitaṁ;
Ayopākārapariyantaṁ,
ayasā paṭikujjitaṁ.
Tassa ayomayā bhūmi,
jalitā tejasā yutā;
Samantā yojanasataṁ,
pharitvā tiṭṭhati sabbadā.
Vassāni satasahassāni,
ghoso suyyati tāvade;
Lakkho eso mahārāja,
satabhāgavassakoṭiyo.
Koṭisatasahassāni,
niraye paccare janā;
Micchādiṭṭhī ca dussīlā,
ye ca ariyūpavādino.
Tatthāhaṁ dīghamaddhānaṁ,
dukkhaṁ vedissa vedanaṁ;
Phalaṁ pāpassa kammassa,
tasmā socāmahaṁ bhusaṁ.
Taṁ suṇohi mahārāja,
arindama raṭṭhavaḍḍhana;
Dhītā mayhaṁ mahārāja,
uttarā bhaddamatthu te.
Karoti bhaddakaṁ kammaṁ,
sīlesuposathe ratā;
Saññatā saṁvibhāgī ca,
vadaññū vītamaccharā.
Akhaṇḍakārī sikkhāya,
suṇhā parakulesu ca;
Upāsikā sakyamunino,
sambuddhassa sirīmato.
Bhikkhu ca sīlasampanno,
gāmaṁ piṇḍāya pāvisi;
Okkhittacakkhu satimā,
guttadvāro susaṁvuto.
Sapadānaṁ caramāno,
agamā taṁ nivesanaṁ;
‘Tamaddasa mahārāja,
uttarā bhaddamatthu te’.
Pūraṁ pānīyasarakaṁ,
pūve vitte ca sā adā;
‘Pitā me kālakato bhante,
tassetaṁ upakappatu’.
Samanantarānuddiṭṭhe,
vipāko udapajjatha;
Bhuñjāmi kāmakāmīhaṁ,
rājā vessavaṇo yathā.
Taṁ suṇohi mahārāja,
arindama raṭṭhavaḍḍhana;
Sadevakassa lokassa,
buddho aggo pavuccati;
Taṁ buddhaṁ saraṇaṁ gaccha,
saputtadāro arindama.
Aṭṭhaṅgikena maggena,
phusanti amataṁ padaṁ;
Taṁ dhammaṁ saraṇaṁ gaccha,
saputtadāro arindama.
Cattāro ca paṭipannā,
cattāro ca phale ṭhitā;
Esa saṅgho ujubhūto,
paññāsīlasamāhito;
Taṁ saṅghaṁ saraṇaṁ gaccha,
saputtadāro arindama.
Pāṇātipātā viramassu khippaṁ,
Loke adinnaṁ parivajjayassu;
Amajjapo mā ca musā abhāṇi,
Sakena dārena ca hohi tuṭṭho”ti.
“Atthakāmosi me yakkha,
hitakāmosi devate;
Karomi tuyhaṁ vacanaṁ,
tvaṁsi ācariyo mama.
Upemi saraṇaṁ buddhaṁ,
dhammañcāpi anuttaraṁ;
Saṅghañca naradevassa,
gacchāmi saraṇaṁ ahaṁ.
Pāṇātipātā viramāmi khippaṁ,
Loke adinnaṁ parivajjayāmi;
Amajjapo no ca musā bhaṇāmi,
Sakena dārena ca homi tuṭṭho.
Ophuṇāmi mahāvāte,
nadiyā sīghagāmiyā;
Vamāmi pāpikaṁ diṭṭhiṁ,
buddhānaṁ sāsane rato”.
Idaṁ vatvāna soraṭṭho,
viramitvā pāpadassanā;
Namo bhagavato katvā,
pāmokkho rathamāruhīti.
Nandakapetavatthu tatiyaṁ.